Blog

CONSENSUAL PORN

Vanmiddag zette ik de televisie aan, op zoek naar een journaal, en viel in de herhaling van talkshow Jinek van de avond ervoor. Ik ben niet zo’n fan van Eva en haar talkshow maar dit keer zat ik op het puntje van mijn bank. Het bleek dat zij de Deense Emma Holten had uitgenodigd, een slachtoffer van cybergeweld die een even eenvoudige als doeltreffende actie op touw heeft gezet in haar (persoonlijke) strijd tegen deze nieuwe vorm van geweld gericht tegen vooral jonge vrouwen en meisjes.

Naaktfoto’s

Emma Holten werd op een ochtend wakker met een gehackte computer, een ontplofte mailbox en de schokkende ontdekking dat iemand haar privé genomen naaktfoto’s openbaar had gemaakt en massaal verspreid. Tot op de dag van vandaag weet ze niet wie diegene was, maar leeft ze nog steeds met de gevolgen van deze aanval op haar privacy. Ze noemt deze vorm van geweld ‘’non-consensual porn’’. In het Nederlands het beste te vertalen als ‘pornografie zonder toestemming’. Wat ik treffend aan haar verhaal vond, was niet alleen het gevoel van geschonden privacy dat ze kenmerkend beschreef, maar vooral dat ze vanaf nu nooit meer zeker weet of iemand interesse in haar als persoon toont om wie ze is of omdat ze willen weten hoe het is om met dat meisje van die naaktfoto’s te praten.

Ontmenselijking
Een effect van pornografie en het ongewenst plaatsen van dit soort beelden op het wereldwijde web is volgens Holten de ontmenselijking van vrouwen. Het vrouwenlichaam wordt gereduceerd tot een object, maar erger nog het overduidelijke privé karakter van de foto’s in kwestie maakt onderdeel uit van de kick die het, helaas moet ik het zeggen, mannen geeft. Want zo zegt Holten, meer dan 90 procent van de slachtoffers van cybergeweld zijn meisjes en jonge vrouwen en bijna 100 procent van de daders is man. Cijfers die door het onderzoek van het Europese mensenrechteninstituut worden bevestigd.

Activisme
Holten zat bij Jinek op de bank omdat ze haar slachtofferschap en gevoel van machteloosheid omgezet heeft in activisme. Als reactie op de schending van haar privacy en de grove inbreuk op haar leven, en dat van haar familie en vrienden, heeft ze van de nood een deugd gemaakt. Ze zet nu zelf naaktfoto’s online. Naaktfoto’s van haarzelf in alledaagse poses zoals een boek lezend in de vensterbank of zich opmakend in de badkamer. En daarmee heeft ze het initiatief herwonnen op haar daders. Ze noemt dit ‘’consensual porn’’, porno moet toestemming. Zij bepaalt welk beeld van haar en haar lichaam aan de wereld getoond mag worden. Met als gevolg dat ze nu het ene interview na het andere over dit project en deze vorm van geweld heeft.

Bewondering
Met stijgende bewondering heb ik gekeken naar dit onderdeel van de talkshow. Jinek interviewde Holten waardig en to the point, zoals een ware vakvrouw betaamt. Zonder opgeklopte emotie of sensatie. En Holten vertelde helder en eloquent of het geen haar overkomen was en haar reactie daarop. Haar doel is niet alleen deze vorm van geweld aan de kaak te stellen maar ook een woordvoerder te zijn voor al die andere vrouwen die niet de middelen, kracht of steun van hun omgeving hebben om met een dergelijk voorval om te gaan. Kortom het waren 10 bijzondere televisieminuten die ik iedereen wil aanraden om te gaan terugkijken.

Antia Wiersma is manager Manager Collecties, Onderzoek & Advies bij Atria, instituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis.  Atria en safetyNed verkennen op dit moment welke vorm van samenwerking bij hen past en of zij gezamenlijk onderzoek kunnen doen naar digitale veiligheid en privacy van slachtoffers van huiselijk geweld.

Uitzending terugkijken? Het fragment begint op 40 minuten.
Meer informatie over Emma Holten en haar project.

CONSENSUAL PORN

We gebruiken cookies om de website goed te laten werken. Ook maken we gebruik van scripts van derden waarmee mogelijk cookies worden geplaatst. Lees meer op de privacypagina.