Digitaal veiligheidsplan: tips voor slachtoffers en hulpverleners

Zorg voor een veilig communicatiekanaal. Denk je dat jouw apparaat in de gaten wordt gehouden door iemand? Overweeg dan een apparaat te gaan gebruiken waartoe de persoon in het verleden geen fysieke of externe toegang heeft gehad en waar hij nu geen toegang toe heeft. Denk aan een computer in een bibliotheek, de telefoon van een vriend of een nieuwe/tweedehands telefoon.

Laat je informeren. Neem contact op met een lokale hulporganisatie voor informatie over hulpbronnen en het opstellen van een plan voor jouw veiligheid. Zie onderstaand de contactgegevens. Meer informatie over technologie, intimidatie en misbruik vindt je op www.safetyned.org/veilig-online.

Vertrouw je instinct. Door technologie zijn er veel mogelijkheden om te volgen en te controleren. Iemand kan de informatie uit verschillende bronnen halen. Denk aan het volgen van je apparaten, het openen van je online accounts of het verzamelen van informatie op online platforms.

Stop niet zomaar. Het is vaak een natuurlijke reactie om apparaten weg te willen gooien of online accounts te sluiten. Dit kan leiden tot toename van het controlerende gedrag. Dus, bedenk hoe je het aan wilt pakken. Sommige slachtoffers kiezen er bijvoorbeeld voor om het bewaakte apparaat te ‘gebruiken’ naast een veilig communicatiemiddel.

Onderzoek het misbruik

Zoek naar patronen. Neem de tijd om na te denken over wat voor soort technologie wordt gebruikt om te stalken, te bewaken of lastig te vallen. Weet de pleger alleen wat je doet in een bepaald deel van je huis? Denk dan aan een verborgen camera in die kamer. Weet hij precies waar je bent (geweest)? Was je toen met de auto of lopend? Denk dan aan een verborgen apparaat in je auto of een tracker in je tas. Door de potentiële bron op te sporen, kan je een veiligheidsplan opstellen en bewijsmateriaal verzamelen.

Verzamel bewijs. Noteer wat en wanneer er iets is gebeurd. Anonieme beller? Noteer dag en tijdstip. Ontvang je weer een WhatsApp bericht? Maak een screenshot en noteer in de lijst van incidenten. Door het noteren van een reeks incidenten kan je de politie of de rechtbank een gedragspatroon laten zien. Dat is nodig om te kunnen spreken van stalking of intimidatie.

Meld de incidenten. Als het intimiderende gedrag online is, kun je dit ook melden aan de website of app waar de intimidatie plaatsvindt. Als het gedrag in strijd is met de servicevoorwaarden van het platform, kan de inhoud worden verwijderd of kan een account worden verwijderd. Zorg er wel voor dat je het eerst aan je bewijsmateriaal toevoegt.

Stappen om de beveiliging te verhogen

Wijzig wachtwoorden en gebruikersnamen. Als je denkt dat jouw accounts worden geopend, wijzig dan je gebruikersnamen en wachtwoorden. Of maak nieuwe accounts. Het is belangrijk om deze nieuwe accounts niet aan oude accounts of nummers te koppelen en niet voor al je accounts hetzelfde wachtwoord te gebruiken.

Controleer je apparaten en instellingen. Ga door je mobiele apparaat, apps en online accounts en controleer de privacy instellingen. Check of andere apparaten of accounts zijn verbonden met die van jou, via bijvoorbeeld een gedeelde Cloud, Bluetooth of WhatsAppWeb. Zorg ervoor dat je weet welke apps je hebt en wat ze doen. Verwijder alle apps die je niet kent of die je niet gebruikt. Let op pieken in het gegevensgebruik deze kunnen erop duiden dat er spyware op het device staat.

Koop een nieuw device. Als je vermoedt dat jouw device wordt gevolgd, is het misschien het veiligst om een nieuw apparaat aan te schaffen met een account waartoe de pleger geen toegang heeft. Plaats een toegangscode op het nieuwe device en koppel deze niet aan uw oude cloudaccounts zoals iCloud of Google. Overweeg om locatie en delen via Bluetooth uit te schakelen. Bewaar het oude device, zodat de persoon denkt dat je het nog steeds gebruikt.

Bescherm je locatie. Controleer de locatie instellingen op je devices. Als je je zorgen maakt over een verborgen volgapparaat in je auto of andere bezittingen, schakel dan de hulp in van politie. Vraag hen om advies.

Denk ook aan camera’s en audioapparaten. Denk je dat je wordt gecontroleerd via camera’s of audiorecorders? Dit kan via verborgen apparaten, geschenken die zijn ontvangen van de pleger of webcams. Gebruik een cameradetector, hoewel sommige alleen draadloze camera’s zullen vinden, geen bedrade camera’s, of omgekeerd. Beveilig apparaten of geschenken door accountinstellingen of wachtwoorden te wijzigen. Plak ingebouwde webcamera’s af.

Zoek je hulp? Er zijn veel organisaties die je kunnen helpen. Bekijk de informatie hieronder of selecteer uw provincie op de landkaart.

Hulpdiensten (o.a. telefonisch bereikbaar)
Veilig Thuis
Wil je advies of hulp?
Bel met Veilig Thuis op 0800-2000
(gratis en 24/7 bereikbaar)
Website Veilig Thuis

Centrum Seksueel Geweld
Telefoon: 0800-0188
Ook bereikbaar via chat en via een contactformulier
Website Centrum Seksueel Geweld

Politie
Bel bij spoed, acuut gevaar: 112
Bij wel politie, geen spoed: 0900-8844

Stichting Perspektief
Telefoon: 070  392 57 74
Website stichting Perspektief

Blijf Groep
Telefoon: 088 234 24 50
Website Blijf Groep

Moviera
Telefoon: 088 3 744 744
Website Moviera

Arosa
Telefoon: 010 – 820 08 40
Website Arosa